Skupština grada Užice i Skupština opštine Čajetina u dosluhu sabotiraju sprovođenje građanske inicijative za izmene Odluke o proglašenju predela izuzetnih odlika “Klisura Đetinje”.
Odluka o proglašenju je usvojena skoro 20 godina od kako je Zavod za zaštitu prirode Srbije izradio prvu verziju Studije o zaštiti. Predlog odluke koji se u skupštinskoj proceduri nalazio 2021. godine, dozvoljavao je izgradnju MHE, pregrađivanje vodotoka, izgradnju manjih industrijskih postrojenja i objekata turističkog smeštaja. Nakon izmena Zakona o zaštiti prirode, Libergraf je zatražio povlačenje ovog predloga iz procedure, njegovo poboljšavanje i usaglašavanje sa zakonom. U januaru 2022. godine Libergraf je lokalnoj samoupravi predao Peticiju koju je potpisalo 1275 građana Užica.
Lokalna samouprava je uvažila ovu Peticiju i povukla je Predlog odluke iz procedure u februaru iste godine. U aprilu su započete konsultacije o novom Predlogu u kojima su učestvovali i predstavnici Libergrafa, a koji su izneli primedbe i predloge koji su prihvaćene od strane Zavoda za zaštitu prirode Srbije i uvršteni u tekst. U oktobru 2022. godine sprovedeni su javni uvid i javna rasprava nakon čega je tekst Predloga odluke utvrđen i upućen Ministarstvu za zaštitu životne sredine radi dobijanja Saglasnosti.
Međutim, u junu 2023. godine na dnevnom redu Skupštine grada Užice našao se Predlog odluke , ali sa značajno izmenjenim tekstom u odnosu na usaglašenu verziju iz oktobra 2022. godine. Na ovaj način vlast je povredila odredbe Statuta grada i Odluke o načinu i postupku učešća građana Užica u ostvarivanju poslova grada koje predviđaju da se “obavezna javna rasprava sprovodi u toku postupka pripreme opštih akata iz oblasti zaštite životne sredine”.
Libergraf je pokušao amandmanima, koje su podneli odbornici iz redova opozicije, da utiče da se tekst Odluke vrati na verziju usaglašenu nakon javne rasprave. Međutim, amandmani koji su se odnosili na mogućnosti kaptiranja izvora i izgradnje vodnih objekata u zaštićenom području su odbačeni a Odluka je usvojena kako je predložena.
Izmene odredbi u tekstu Odluke, utvrđenom nakon javne rasprave, su izvedene na netransparentan način, kroz direktnu komunikaciju organa lokalne samouprave sa ministarstvima, a bez mogućnosti da građani iznesu svoje mišljenje i mogućnosti da utiču na konačnu verziju.
Zbog svega navedenog 29.12.2023. godine smo Skupštini grada podneli predlog za sprovođenje Građanske inicijative kako bismo kroz ustavom i zakonom garantovan postupak odredbe odluke o proglašenju PIO “Klisura Đetinje” vratili na verziju utvrđenog teksta nakon javne rasprave.
Skupština grada, odosno njen predsednik Branislav Mitrović, odgovorio je da je Predlog u nadležnosti Skupštine grada Užice, ali i Skupštine opštine Čajetina, te da je doneta uz saglasnost Ministarstva za zaštitu životne sredine, i da su zbog toga uputili zahtev za tumačenjem Ministrastvu državne uprave i lokalne samouprave. Nakon ovog odgovora Predlog za sprovođene građanske inicijative uputili smo i Skupštini opštine Čajetina, od koje smo dobili odgovor identičan odgovoru Skupštine opštine Užice.
Nakon što se 14. februara tekuće godine Ministarstvo za državnu upravu i lokalnu samoupravu oglasilo nenadležnim, Branislav Mitrović nas je obavestio da je su sada tražili tumačenje Ministarstva za zaštitu životne sredine, što jasno govori o nameri lokalne samouprave da postupak sabotira i onemogući ustavom granatovana prava građana Užica da učestvuju u donošenju odluka o životnoj sredini.
Da stvar bude gora, od juna kada je Odluka usvojena, upravljač zaštićenim područjem Turistička organizacija Užica nije preduzela ni jednu radnju kako bi ispunila preuzete obaveze i otpočela sa zaštitom klisure. Pored toga, grad, u okviru projekta Prestonica kulture Srbije, planira dodatne radove na urbanizaciji klisure što je suprotno svim načelima zaštite prirodnog dobra.
Na ovakvo postupanje lokalne vlasti Libergraf neće ostati nem i neće odustati od odbrane javnog interesa i prava građana da odlučuju o zaštiti prirodnih dobara.